Xút là một trong những tên gọi chung của Natri Hydroxide (NaOH). Tên gọi "xút ăn da" của nó bắt nguồn từ đặc điểm ăn da (ăn mòn), một hóa chất công nghiệp được tạo thành từ 3 nguyên tố natri, hydro và oxy. Ở dạng nguyên chất, xút là một chất rắn màu trắng như sáp, dễ dàng hấp thụ nước và tạo thành các dung dịch nước. NaOH là một chất kiềm - một loại bazơ có thể trung hòa axit và hòa tan trong nước. Ngày nay xút có thể được sản xuất ở dạng viên, mảnh, vảy, bột, lỏng và nhiều kết cấu khác. Trong đó xút vảy, viên là dạng được thương mại nhiều nhất.
» Xút vảy 98%, 99%, 99.5% (caustic soda flakes): Là những tinh thể rắn màu trắng đục. Các tinh thể sáp này không mùi, hòa tan trong nước và glycerol..
» Caustic Soda Pearls 99%: Là những hạt hình cầu hoặc nửa hình cầu màu trắng, dễ hòa tan trong nước.
» Liquid Caustic Soda Lye 32% ; 50%: Là dung dịch không màu và không mùi của natri và nước.
Tên khoa học: Natri hydroxit
Số CAS: 1310 - 73 - 2
Công thức: NaOH
Trọng lượng phân tử: 39,99 g / mol
Mã HS: 281511
Tính chất của Xút NaOH:
• Chất rắn màu trắng có nhiệt độ nóng chảy là 591K.
• Hợp chất ổn định.
• NaOH mùi hắc và có cảm giác tẩy mạnh.
• Hòa tan cao trong nước và hòa tan vừa phải trong rượu.
• Có tính kiềm mạnh.
Công dụng của xút NaOH
Xút một hóa chất cực kỳ hữu ích, nguyên liệu phổ biến trong sản xuất nhiều vật dụng hàng ngày. Nó được dùng để tạo ra chất kết dính; chất hấp phụ; chất tẩy trắng; chất ức chế ăn mòn; chất chống đóng cặn; chất chống cháy; chất trao đổi ion; chất oxy hóa / khử; chất hóa dẻo. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu:
• Sản xuất xà phòng.
• Chất thông tắc cống. Lý do mà chất tẩy rửa cống có chứa natri hydroxit là nó chuyển hóa các chất làm tắc nghẽn đường ống thành xà phòng, sau đó hòa tan trong nước. Làm cho NaOH trở thành một chất tẩy rửa cống rất hiệu quả.
• Nhờ khả năng hòa tan dầu mỡ khiến nó trở thành một thành phần phổ biến trong chất tẩy rửa nhà bếp, loại bỏ dầu mỡ tích tụ từ lò nướng.
• Xút ăn da cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc xử lý bột gỗ để tạo ra giấy và hộp carton.
• Một công dụng có lẽ không ngờ tới của xút ăn da trong sản xuất dược phẩm: thuốc làm loãng máu và thuốc giảm cholesterol.
• Sản xuất bông, rượu, da, nhựa.
• Gia công nhôm.
• Lọc dầu. Chất xúc tác để sản xuất dầu diesel sinh học;
• Thuốc nhuộm, hóa mỹ phẩm.
• Trong hỗn hợp xi măng, bê tông và vữa. Nó giúp đồng nhất hỗn hợp, tăng khả năng gia công trên sản phẩm;
• Xút vảy cũng được sử dụng trong công nghiệp khai thác mỏ, chế biến đồ gốm. Nó thường được sử dụng trong quá trình khai thác-rửa, tách vàng được hấp phụ trên than hoạt tính.
• Xút xử lý nước: Là một sản phẩm xử lý nước đa năng, NaOH thường được sử dụng để duy trì sự an toàn và sạch sẽ của hồ bơi bằng cách loại bỏ các kim loại có hại như chì và đồng. Xút làm giảm độ chua, điều chỉnh độ pH của nước. Ngoài ra, hợp chất này có thể được sử dụng để tạo natri hypoclorit, giúp khử trùng nước.
An toàn khi tiếp xúc với xút công nghiệp
Lưu ý xút ăn da cần được xử lý hết sức cẩn thận. Sản phẩm có tính ăn mòn và gây hư hại theo thời gian. Luôn cẩn thận khi sử dụng xút. Nếu bạn cần bất kỳ lời khuyên nào, Aquavet rất sẵn lòng trợ giúp. Bản chất xút được xem không an toàn vì hóa chất này độc hại. Tiếp xúc với chúng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe cấp tính cũng như mãn tính. Theo các dữ liệu MSDS Caustic Soda, nếu nuốt phải sẽ gây đau dữ dội ở miệng, cổ họng, dạ dày; kèm theo là tiêu chảy và nôn mửa. Xút dễ gây kích ứng da, bỏng nặng để lại sẹo. Tuyệt đối tránh chạm vào mắt.
Bảo quản xút như thế nào?
NaOH thường ở dạng rắn, lưu ý không để ở nơi ẩm ướt, vì xút dễ hút nước. Nếu bạn hòa tan xút vào nước, nó sẽ sủi bọt, bắn tung tóe và tạo ra một lượng nhiệt. Đó là lý do tại sao nên để xút tránh xa bề mặt ẩm ướt.
- Xút cũng là một chất ăn mòn. Nó phản ứng mạnh mẽ với một số kim loại như nhôm, magiê, kẽm và thiếc. Phản ứng này có thể nguy hiểm và dẫn đến nổ, chủ yếu là do lượng lớn hydro được tạo ra.
- Xút phản ứng với một số loại đường như maltos, galactose và fructose có thể tạo ra carbon monoxide. Tính năng này rất nguy hiểm trong trường hợp bạn vận chuyển xút trong kiện hàng có chứa thực phẩm và đồ uống.